Zamówienia publiczne – kto musi je ogłaszać?

Sposób zamawiania różnych towarów i usług w przypadku firm może być dwojaki. Przedsiębiorstwa prywatne mają tutaj pełną dowolność i mogą współpracować z kim tylko chcą. Inaczej jest w przypadku firm pracujących w sektorze publicznym, czyli obracających pieniędzmi podatników. W takim przypadku, każdorazowo konieczne jest rozpisanie przetargu, zanim będzie można skorzystać z jakiejś usługi albo zakupić jakiś towar.

Strefa budżetowa

Państwowe przedsiębiorstwa działają w rygorze wielu przepisów, które wymuszają na nich stosowanie zamówień publicznych. Robi się tak przede wszystkim z tego powodu, że wtedy niemożliwe jest nieodpowiednie rozporządzanie środkami budżetowymi, które pochodzą od pracujących podatników. Jeżeli na przykład samorząd potrzebuje zakupić nowe komputery albo oprogramowanie, to zgłasza przetarg do kategorii zamówienia publiczne IT (www.przetargi.info). Od tego momentu do określonej daty zakończenia przetargu firmy mogą zgłaszać swoje oferty, podając cenę oraz zakres prac bądź charakterystykę posiadanego towaru. Gdy czas przetargu upłynie, wybierany jest jego zwycięzca, czyli oferta będąca warunkami najbliżej tej, która była wskazana w zamówieniu. Czasami żadne przedsiębiorstwo nie zaproponuje odpowiedniej oferty, wtedy procedurę trzeba powtórzyć.

Odpowiedzialność podmiotów publicznych

Brak przeprowadzenia procedury przetargowej lub tak zwane ustawianie przetargów to poważne naruszenia prawa, które mogą skończyć się poważnymi konsekwencjami. Wszystko sprowadza się bowiem do tego, by pieniądze podatników były wydawane w możliwie najbardziej transparentny i bezstronny sposób. W innym przypadku dyrektor państwowej firmy mógłby np. wskazać przedsiębiorstwo swojego znajomego jako wykonawcę, pozwalając mu na niemały zarobek. Tymczasem na rynku mogą istnieć o wiele lepsze oferty i właśnie dlatego konieczne jest przeprowadzenie procedury przetargowej. Chodzi tutaj nie tylko o zamówienia publiczne IT, ale praktycznie wszystkie towary i usługi, które kupują bądź zlecają ich wykonanie podmioty publiczne. Największa luka prawna dotyczy partnerstw publiczno-prywatnych i zakresu w jakim mogą one pozwolić sobie na pominięcie procedur przetargowych. Ten temat poruszymy jednak w innym poradniku.

Podsumowując, każdy podmiot publiczny zobowiązany jest do rozpisywania przetargu, gdy chce zakupić towar lub zlecić wykonanie usług. Jest to dobre zabezpieczenie przed niekorzystnym wydatkowaniem środków, które wypracowują podatnicy. Natomiast firmy prywatne nie muszą stosować się do takich rygorów, mając o wiele większą swobodę.